تداخلات داروهای قلب و عروق
،در ادامه مطالب شماره‌های پیشین پیرامون موضوع تداخلات دارویی، در این شماره به تداخلات مهم داروهای قلب و عروق، گروه مسدود کننده‌های کانال کلسیمی (CCBs) می‌پردازیم. پارامترهای مربوط به significance تداخل (زمان بروز اثر ناشی از تداخل، شدت تداخل و درجه اطمینان از وقوع بالینی تداخل) که برای هر تداخل در انتها ذکر می‌شود، در شماره قبلی به طور مفصل بررسی شد. بنابراین در صورت نیاز به اطلاع از مفهوم هریک از این موارد به شماره پیشین مراجعه فرمایید. CCBs داروهایی هستند که عموما در کنترل فشار خون، آنژین صدری و آریتمی‌های قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. CCBs موجود در بازار دارویی ایران عبارتند از: آملودیپین، دیلتیازم، وراپامیل، نیفدیپین، نیمودیپین.
دیلتیازم از طریق مهار متابولیسم تئوفیلین منجر به افزایش اثرات دارویی و سمی ناشی از تئوفیلین می‌شود. بنابراین در صورت تجویز همزمان این داروها، باید غلظت پلاسمایی تئوفیلین اندازه‌گیری و در صورت لزوم دوز دارو تنظیم شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
دیلتیازم یا وراپامیل از طریق مهار گذر اولیه کبدی، منجر به افزایش غلظت پلاسمایی مهار کننده‌های HMG-CoA ردوکتاز (مانند آتورواستاتین، لوواستاتین و سیمواستاتین) و افزایش احتمال سمیت با این داروها (مانند رابدومیولیز و میوزیت) می‌شود. در صورت اجبار به تجویز همزمان این داروها، باید به بیمار گفته شود هرگونه درد عضلانی، سفتی یا ضعف عضلات را گزارش کند.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Probable
دیلتیازم از طریق کاهش متابولیسم، منجر به تشدید و طولانی شدن اثرات بنزودیازپین‌ها (دیازپام و میدازولام) می‌شود. بنابراین در صورت مصرف همزمان این داروها باید دوز کمتری از بنزودیازپین تجویز شود و به بیمار در مورد بروز سداتاسیون هشدار داده شود.
درجه ۲، سریع، Moderate، Probable
دیلتیازم از طریق مهار متابولیسم بتا-بلاکرها منجر به افزایش اثرات فارماکولوژیکی آتنولول، متوپرولول و پوپرانولول می‌شود و احتمال بروز برادی‌کاردی علامتی در تجویز همزمان این داروها وجود دارد. جهت کاهش این تداخل می‌توان دوز بتابلاکر را کاهش داد.
درجه ۲، سریع، Moderate،Suspected
دیلتیازم منجر به افزایش غلظت سرمی کاربامازپین و افزایش احتمال سمیت با این دارو می‌شود. بنابراین در بیماران مصرف کننده این داروها باید سطح سرمی کاربامازپین دقیقا اندازه‌گیری شود. همچنین در صورتی که نیاز باشد دیلتیازم مصرفی بیمار قطع شود، باید دوز کاربامازپین افزایش داده شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
دیلتیازم از طریق مهار متابولیسم کبدی منجر به افزایش غلظت برخی داروهای مهار کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین، تاکرولیموس و سیرولیموس می‌شود. بنابراین در صورت افزودن دیلتیازم به رژیم دارویی بیمار یا قطع مصرف آن یا تغییر دوز آن، باید دوز سیکلوسپورین یا تاکرولیموس یا سیرولیموس تجویزی تنظیم شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Established/ سیکلوسپورین، Suspected/ تاکرولیموس و سیرولیموس.
دیلتیازم از طریق کاهش کلیرانس کلیوی منجر به افزایش غلظت خونی دیگوکسین و افزایش احتمال سمیت با این دارو می‌شود. بنابراین در بیمارانی که به طور همزمان از این دو دارو استفاده می‌کنند، باید غلظت خونی دیگوکسین اندازه‌گیری و در صورت نیاز دوز دیگوکسین کاهش داده شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
نیفدیپین از طریق مهار متابولیسم کبدی منجر به افزایش غلظت تاکرولیموس می‌شود. در صورت تجویز همزمان این داروها یا در صورت قطع مصرف نیفدیپین، باید عملکرد کلیوی بیمار و غلظت خونی تاکرولیموس اندازه‌گیری و در صورت لزوم دوز تاکرولیموس تجویزی تنظیم شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
در صورت تجویز همزمان وراپامیل و بتابلاکرها (آتنولول، متوپرولول، پروپرانولول، تیمولول و بتاکسولول) اثر هر دو دارو افزایش می‌یابد و احتمال بروز دپرسیون قلبی و کاهش بیش از حد فشار خون وجود دارد. بنابراین در صورت لزوم باید دوز یک یا هر دو دارو کاهش داده شود.
درجه ۱، سریع، Major، Probable
وراپامیل از طریق اختلال در متابولیسم کبدی کاربامازپین منجر به افزایش غلظت سرمی کاربامازپین و افزایش احتمال سمیت با این دارو می‌شود. بنابراین در بیماران مصرف کننده این داروها باید سطح سرمی کاربامازپین دقیقا اندازه‌گیری شود و در صورت افزودن وراپامیل به رژیم دارویی بیمار یا قطع مصرف آن، تنظیم دوز دارو انجام شود. در صورت تجویز همزمان این داروها ممکن است نیاز باشد دوز کاربامازپین۵۰-۴۰ درصد کاهش داده شود.
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
وراپامیل از طریق مهار متابولیسم کبدی منجر به افزایش غلظت خونی سیکلوسپورین و افزایش احتمال سمیت (از جمله nephrotoxicity) می‌شود. این تداخل معمولا طی ۷ روز بعد از شروع تجویز وراپامیل بروز می‌کند و طی ۱ هفته بعد از قطع آن، رفع می‌شود. بنابراین در صورت تغییر دوز وراپامیل باید سطح خونی سیکلوسپورین اندازه‌گیری و در صورت نیاز، دوز آن تنظیم شود. (تجویز وراپامیل قبل ازسیکلوسپورین nephroprotective خواهد بود).
درجه ۲، تاخیری، Moderate، Suspected
وراپامیل منجر به افزایش غلظت خونی دیگوکسین و افزایش احتمال سمیت با این دارو می‌شود. بنابراین در بیمارانی که به طور همزمان از این دو دارو استفاده می‌کنند، باید غلظت خونی دیگوکسین اندازه‌گیری و در صورت نیاز دوز دیگوکسین کاهش داده شود.
درجه ۱، تاخیری، Major، Established
تداخلات داروهای قلب و عروق
تداخلات داروهای قلب و عروق
