میثم دولتی :به گزارش پایگاه خبری پزشکان ایرانی به نقل از رویترز با اینکه علایم بسیاری از کودکان مبتلا به بیماری سلیاک با رژیم غذایی فاقد گلوتن بهبود پیدا می کند و برطرف می شوند،بعضی پزشکان معتقدند کودکان همچنان ب اید با تستهای خونی و دیگر آزمایش ها بررسی شوند تا مشخص شود آیا واقعا به این بیماری مبتلا هستند یا خیر.
توصیه هایی که برای انجام تستها در نشریه Pediatrics منتشرشده اند، منعکس کننده گایدلاین هایی است که برای تشخیص بیماری سلیاک در بزرگسالان در دسترس هستند. با توجه به آنکه کودکان ممکن است برای رعایت رژیم فاقد گلوتن مشکلات بیشتری داشته باشند، به پیگیری طولانی مدت هم برای حمایت از عادات غذایی خوب و بررسی از نظر عوارض که در حضور کنترل نامطلوب بیماری رخ می دهند، نیاز دارند. بالغ بر ۷۵ درصد از کودکان مبتلا به بیماری سلیاک چاق یا دارای اضافه وزن هستند. ۲۰ تا ۳۰ درصد این کودکان از علائم و نشانه های گوارشی رنج می برند، اگرچه علائم و نشانه ها به مرور زمان و افزایش سن تغییر می کند. علائم و نشانه های معمول بیماری سلیاک در نوزادان شامل موارد زیر می شود:
- اسهال مزمن
- متورم شدن شکم
- درد
- بی حالی
- کاهش وزن
کودکان در سنین بالاتر با موارد زیر روبه رو می شوند:
- اسهال
- یبوست
- کوتاهی قد
- بلوغ دیررس
– علائم عصب شناختی مانند اختلال بیش فعالی ) ADHD (، ناتوانی در یادگیری، سر درد و نداشتن هماهنگی عضلانی.
ظاهرا بعضی تغییرهای ژنی )جهش ها( احتمال ابتلا را به این بیماری افزایش می دهد. اما این جهش های ژنی لزوما به معنای ابتلای حتمی به سلیاک نیست و باید نقش دیگر عامل ها را نیز درنظر گرفت. گاهی اوقات بیماری سلیاک پس از جراحی، بارداری،زایمان، عفونت ویروسی یا فشار عاطفی شدید تحریک یا برای نخستین بار فعال می شود.
بیماری سلیاک تمام گروه های سنی را هدف قرار می دهد، امامعمولا بیشتر در میان اشخاص دارای ویژگی های زیر رواج دارد:
- ابتلا یکی از اعضاء خانواده به بیماری سلیاک یا درماتیت
- هرپتی فرم
- ابتلا به دیابت نوع ۱
- سندرم داون یا سندرم ترنر
- بیماری خودایمنی تیروئید
- سندرم شوگرن
- التهاب کولیت میکروسکوپی )التهاب کولیت کلاژنی یا لنفاوی(
به منظور درمان اثربخش کودکان مبتلا به این بیماری، پزشکان و والدین نیاز دارند تا نسبت به مشکلات منحصربه فردی که بیماران جوان ممکن است با آنها روبرو شوند، حساس باشند،مانند دشواری در شناختن موادی که در غذاهای آنها وجود دارد،احساس فشار در زمانی که نمی توانند از مواد غذایی هم سن وسالانشان استفاده کنند، و ترس از تمسخر یا تنها ماندن.یک مساله اصلی در این مورد آن است که کودکان می توانند یاد بگیرند رژیم غذایی خود را مدیریت کنند. آنها باید هنگام تهیه مواد غذایی از فروشگاهها همراه والدین خود باشند، در برنامه ریزی غذایی خود شرکت داده شوند، به ارزیابی رستوران هایی بپردازند که غذاهای فاقد گلوتن سرو می کنند و بتوانند در سفرهای خود رژیم غذایی شان را رعایت کنند.
نکته بعدی آن است که این دسته از کودکان مبتلا به بیماری سلیاک باید به طور دوره ای و منظم، تحت نظر متخصص باشند تا بیماری خود را به خوبی مدیریت کنند.
برای نگارش توصیه های تشخیصی و درمانی این بیماری که درمقاله جدید آمده، محققان به بررسی و مرور تحقیقاتی که پیش ازاین در زمینه سلیاک منتشر شده، پرداختند. سپس براساس یافته های به دست آمده، به توصیه های گایدلاین های جدید رای دادند.
کودکان مبتلا به بیماری سلیاک، علاوه بر اینکه باید آموزشهای متناسب را با سن خود در مورد چگونگی رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن دریافت کنند، نیاز دارند از نزدیک پایش شوند تا ازرشد بهینه در قد و وزن آنها که متناسب با سنشان باشد، اطمینان حاصل شود. آنها باید از نظر کمبودهای تغذیه ای هم تحت نظر باشند تا رشد آنها مختل نشود، مانند کمبود آهن در رژیم غذایی آنها.
کودکان مبتلا به بیماری سلیاک ممکن است مبتلا به دیابت نوع۱ هم باشند. بدین معنا که باید از نظر سطح قند خون هم تحت نظر باشند
. نکته دیگر آنکه، کودکان مبتلا به بیماری سلیاک درمعرض افزایش خطر صدمه کبدی هستند، خصوصا اگر رژیم غذایی فاقد گلوتن در آنها به خوبی رعایت نشود. به همین منظور، پزشکان نیاز دارند هرگونه علامت هشداردهنده اولی های را به دقت بررسی کرده و چگونگی تغذیه کودکان مبتلا را برای
به حداقل رساندن عوارض پایش کنند.
از سوی دیگر، والدین و کودکان بیمار باید بدانند که بیماری سلیاک، تشخیصی نیست که برای همه به یک صورت صدق کند.
تظاهرات این بیماری بسیار متغیر بوده و باید حداقل با علایم بسیار متفاوتی در نظر گرفته شود، مانند درد شکم، اختلال رشد/از دست دادن وزن و اسهال، یبوست، آنمی، زخم های دهانی،آرتریت، نقص مینای دندان،بثورات متمایز، مسائل رفتاری، سردرد،تاخیر در بلوغ و ناباروری.پیگیری نزدیک با ارایه دهندگان مراقبت های اولیه و متخصصان گوارش اطفال نیز برای پایش پارامترهای رشدی در کودکان،
علایم و تست های خونی برای اطمینان یافتن از طبیعی بودن آنها الزامی است.
