معرفی مورد
در این گزارش، یک زن ۴۷ ساله با سابقه سرطان پستان (کارسینوم مجرایی مهاجم نوع لومینال A) مورد بررسی قرار گرفته است. این بیمار ۶ سال قبل تحت درمان‌های استاندارد شامل شیمی‌درمانی نئوادجوانت، جراحی حفظ پستان، پرتودرمانی با دوز کل ۵۰ گری و ۱۰ گری تقویتی، و درمان هورمونی با تاموکسیفن قرار گرفته بود. در معاینات پیگیری هیچ نشانه‌ای از عود سرطان مشاهده نشده بود.
علائم اولیه و یافته‌های تشخیصی
بیمار با شکایت از تورم و پلاک بدون درد بنفش‌رنگ در پوست پستان چپ مراجعه کرد. ویژگی‌های ضایعه و یافته‌های تصویربرداری به شرح زیر است:
معاینه بالینی: پلاک کوچک بنفش‌رنگ با قطر ۱ سانتی‌متر در ربع پایینی-جانبی پستان چپ، حدود ۱.۵ سانتی‌متر از آرئول.
سونوگرافی اولیه:
ضخامت پوست.
ادم زیرجلدی.
ضایعه‌ای هیپواکوئیک با مرزهای نامنظم و افزایش عروق مرکزی در داپلر رنگی.
ماموگرافی: عدم تقارن پیش‌رونده، ضخیم‌شدگی پوست و ادم پارانشیم.
بیوپسی و پاتولوژی:
تکثیر سلولی جامد با آتیپی قابل توجه.
ایمونوهیستوشیمی مثبت برای CD31، ERG، D2-40 و برخی سلول‌ها CD34.
بیان بسیار بالای Ki67 (90%)، نشان‌دهنده تکثیر سریع سلولی.
تشخیص: آنژیوسارکوم پس از پرتودرمانی.
پیشرفت بیماری
در پیگیری ۵۴ روز پس از اولین مراجعه:
پلاک به ابعادی نامنظم و ۴ سانتی‌متری با تغییر رنگ زرد در پوست اطراف پیشرفت کرد.
ضایعه در سونوگرافی به شکل یک توده هیپواکوئیک با مرزهای ضخیم و ناهموار و عروق مرکزی باقی‌مانده مشاهده شد.
در روز جراحی (۶۰ روز بعد از معاینه اولیه):
ضایعات اقماری جدید و تغییرات نوک-آرئول همراه با تغییرات رنگی زرد پوست مشاهده شد.
درمان و نتایج جراحی
جراحی: ماستکتومی پستان چپ با برداشت کامل ضایعه و ضایعات اقماری.
ابعاد نمونه جراحی: ۹×۷×۶ سانتی‌متر.
درگیری بافتی: شامل نوک، درم، و پارانشیم پستان.
نتایج: بیمار به سرعت از عمل بهبود یافت و ۲۴ ساعت بعد مرخص شد.
عود بیماری
سه ماه پس از ماستکتومی:
ضایعه‌ای جدید به قطر ۱ سانتی‌متر با هاله زردرنگ روی اسکار جراحی ظاهر شد.
تشخیص: آنژیوسارکوم عود کرده بر اساس آنالیز هیستولوژی.
مروری بر آنژیوسارکوم پس از پرتودرمانی
تعریف
آنژیوسارکوم پس از پرتودرمانی یک عارضه نادر اما بسیار تهاجمی پرتودرمانی برای سرطان پستان است که معمولاً ۵ تا ۶ سال پس از درمان رخ می‌دهد. برخلاف آنژیوسارکوم اولیه که از عمق پارانشیم پستان منشأ می‌گیرد، این نوع در پوست و بافت زیرجلدی ناحیه پرتودهی‌شده ظاهر می‌شود.
شیوع
حدود ۱ در هر ۱۰۰۰ بیمار تحت پرتودرمانی برای سرطان پستان در معرض خطر این عارضه قرار دارند. با افزایش جراحی‌های حفظ پستان و پرتودرمانی، انتظار می‌رود شیوع آن افزایش یابد.
علائم بالینی
پلاک‌های بدون درد، ارغوانی یا زردرنگ.
ضخیم‌شدگی پوست و تورم موضعی.
معمولاً عدم درگیری غدد لنفاوی.
تصویربرداری
ماموگرافی: ضخامت پوست، ادم پارانشیم، و عدم تقارن.
سونوگرافی: توده‌های هیپواکوئیک با مرزهای نامنظم و افزایش عروق مرکزی.
درمان و پیش‌آگهی
درمان: جراحی با حاشیه منفی به‌عنوان روش استاندارد.
پیش‌آگهی: با وجود جراحی کامل، پیش‌آگهی ضعیف است و نرخ بقای ۵ ساله حدود ۴۰%.
پایش: پیگیری طولانی‌مدت برای تشخیص زودهنگام عود ضروری است.
نتیجه‌گیری
این گزارش اهمیت پایش دقیق بیماران پس از درمان سرطان پستان را برجسته می‌کند. شناسایی زودهنگام تغییرات پوستی در نواحی پرتودهی‌شده و اقدام سریع می‌تواند در مدیریت این عارضه نادر مؤثر باشد.
