آلودکی هوا و تغییرات سلولی کودکان، نتایج یک مطالعه جدید حاکی از آن است که کودکان زنانی که در دوران بارداری هوای آلوده استنشاق کرده‌اند، در مقایسه با مادرانی که هوای پاکیزه استنشاق کرده‌اند، بیشتر با علایم پیر شدن در سلول‌های خود در زمان به دنیا آمدن مواجه هستند.
کودکانی که در دوران جنینی با ذرات آلاینده ریز مواجهه بیشتری داشته‌اند، کلاه‌های کوتاه‌تری در انتهای کروموزوم‌های خود حمل می‌کنند. این یافته‌ها پیشنهاد می‌کنند که یک دلیل بیولوژیکی احتمالی برای مشکلات سلامت کودکانی که در مناطق پر از دود و آلودگی ترافیک زندگی می‌کنند، پیدا شده است.
کلاه‌های حفاظتی کروموزوم که تحت عنوان تلومراز شناخته می‌شوند، به‌طور طبیعی با افزایش سن کوتاه و چروکیده می‌شوند. همچنین با استرس زیاد هم سائیده و ریزش پیدا می‌کنند.
محقق ارشد این مطالعه معتقد است: «کاهش مواجهه با آلودگی هوا کار خوبی است، هم برای والدین و هم برای کودک به دنیا نیامده.» وی می‌گوید: «مواجهه پره‌ناتال با آلودگی هوا مرتبط است با انبوهی از عوارض جانبی.»
در این مطالعه، محققان بلژیکی طول تلومراز را در نمونه‌های خون بندناف و بافت پلاسنتای ۶۴۱ نوزاد در ناحیه Flanders اندازه گرفتند. آنها همچنین به مواجهه مادر با آلاینده‌ها که به صورت زیر تعریف شده‌اند، توجه کردند: ۲.۵ PM، مخلوطی از ذرات جامد و قطره‌های مایع که کوچکتر از۵/۲ میکرومتر قطر داشته باشند و حاوی گرد و غبار، خاک، و دود باشد و اغلب در دود اگزوز ماشین‌ها یافت می‌شوند.
بعضی از مطالعات قبلی ارتباط میان ترافیک سنگین و آلودگی هوا را با افزایش شانس ناباروری، همچنین افزایش خطر به دنیا آمدن نوزادان کم‌وزن یا پره‌ماچور نشان داده بودند. این مطالعات همچنین تلومراز کوتاه‌تر را با افزایش خطر طیفی از مشکلات مزمن سلامت در بزرگسالان، از جمله بیماری قلبی و سرطان، مرتبط دانسته بودند.
با هر بار تقسیم سلولی، تلومراز کوتاه‌تر می‌شود. زمانی که تلومرازها بسیار کوتاه شوند، رشد سلولی متوقف می‌شود. به همین دلیل است که طول آنها یک نشانگر بالقوه مسن شدن سلولار و سلامت کلی تلقی می‌شود.
در مطالعه حاضر، محققان نروژی داده‌های زنانی را که بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ نوزادان فول‌ترم به دنیا آورده بودند، آنالیز کردند. آنها با استفاده از آدرس محل زندگی مادران، توانستند میانگین مواجهه را با ۲.۵ PM در طول هر هفته از باداری تخمین بزنند.
در مجموع، میانگین مواجه هفتگی زنان با ۲.۵ PM، ۴/۱۳ میکروگرم در هر مترمکعب از هوا گزارش شد.
مادرانی که تماس بیشتری با سطوح بالاتر ۲.۵ PM داشتند، نوزادانی با تلومراز کوتاه‌تر به دنیا آورده بودند.
به ازای هر افزایش ۵ میکروگرمی از ۲.۵ PM در هر مترمکعب از هوا در دوران بارداری، کاهش تقریبی ۹ درصدی تلومراز را در خون بند ناف نوزادان به همراه داشت. همچنین این میزان کاهش طول تلومراز در نمونه‌های پلاسنتا به ۱۳ درصد می‌رسید.
محققان در این مطالعه دیگر عوامل را هم مانند سطح تحصیلات، درآمد، وضعیت سلامت و سابقه مصرف سیگار، همچنین جنس و وزن نوزاد را در زمان تولد مورد توجه قرار دادند.
یکی از محدودیت‌های این مطالعه، مواجهه واقعی با ۲.۵ PM ممکن است با آنچه محققان براساس آدرس محل سکونت تخمین زدند، متفاوت باشد. شاید هم والدین طول تلومراز کوتاه‌تری داشته‌اند و بر طول تلومراز نوزادان آنها هم تاثیر داشته است.
با همه این موارد، یافته‌ها پیشنهاد می‌کنند که ممکن است آلودگی هوا از سد پلاسنتا عبور کرده و مستقیما کروموزوم‌ها را در کودکان تحت تاثیر قرار دهد.
ما می‌دانیم که آلودگی هوا وزن موقع تولد نوزاد را کم می‌کند و ممکن است سن بارداری و اندازه دور سر را هم کاهش دهد، اما دقیقا نمی‌دانیم که مسن‌شدن بیولوژیک در دوره بارداری چطور رخ می‌دهد. به نظر می‌رسد، مطالعه مذکور نخستین مورد در حیطه کاری خود باشد که به این موضوع توجه کرده و نشان داده روند پیر شدن در اثر آلودگی هوا از دوران بارداری آغاز می‌شود.
نکته مهم این مطالعه، آن است که افراد باید تا حد امکان از استنشاق دود اگزوز ماشین‌ها دوری کنند و مواجه خود را با هوای آلوده به حداقل میزان خود برسانند. اگر در ساعات شلوغی شهر عادت به دوچرخه‌سواری برای رسیدن به محل کار خود دارید، آن را به وقت دیگری موکول کنید تا میزان مواجهه با دود وسایل نقلیه کاهش یابد. همچنین اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که سطوح بالایی از آلودگی هوای محیطی وجود دارد، بهتر است از سیستم‌های مناسب هوا/ ونتیلاسیون استفاده کنید تا هوایی که در منزل استنشاق می‌شود، کیفیت خوبی داشته باشد.
منبع:JAMA Pediatrics
آلودکی هوا و تغییرات سلولی کودکان
محققان در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده‌اند
