درمانهای دارویی جدید-بازال سل کارسینوما
درمانهای دارویی جدید-بازال سل کارسینوما
نتایج دو مطالعه، دادههایی را منتشر کرده که رویکرد بالینی بیماران مبتلا به بازال سل کارسینوما (BCC) پیشرفته را تحت تاثیر قرار میدهد.
مطالعه اول، با عنوان BOLT، داروی جدیدی را معرفی میکند که در انتظار تایید است: سونیدگیب (Sonidegib) یا ادومزو (Odomzo)، ساخت شرکت نوارتیس. این شرکت درخواست تایید دارو را برای استرالیا، اتحادیه اروپا، سوئیس، و ایالات متحده فرستاده است. مطالعه دوم، با عنوان STEVIE، ایمنی طولانیمدت داروی ویسمودگیب (vismodegib) یا Erivedge، ساخت شرکت Genentech را معرفی کرده که در سال ۲۰۱۲ تولید شده است. هر دوی این داروها بهعنوان مهارکنندههای مسیر سیگنالدهی Hedgehog عمل میکنند و در درمان بیماران مبتلا به BCC پیشرفته کارا و اثربخش بوده و گزینه درمانی موثری را برای بیماران فراهم میآورد.
نتایج طولانیمدت ویسمودگیب
زمانی که ویسمودگیب معرفی شد، به عنوان «بزرگترین پیشرفتی که تاکنون دیده شده» مورد ستایش قرار گرفت و اثرات قابل توجه آن تحسین شد. دادههای اولیه آن براساس نتایج مطالعه ERIVANCE به دست آمده بودند که اساس تایید اولیه دارو را تشکیل داد. به تازگی در سرمقالهای که در مورد آن نوشته شده، محققان کینگز کالج لندن معتقدند ویسمودگیب نخستین دارو از کلاس دارویی مهار کننده SMO است که نتایج کوتاهمدت مطلوبی را نشان داده است. البته موفقیت آن تحتتاثیر نرخ بالای مقاومت به دارو قرار گرفت و بسیاری از بیماران به دلیل عدم تحمل اثرات جانبی، مصرف آن را قطع کردند. گزارش موقتی که در مورد کارآزمایی STEVIE منتشر شد، نشان میدهد که درمان با ویسمودگیب در جمعیت بیمارانی که نماینده وضعیت دنیای واقعی است، قابل تحمل بوده و ایمنی آن را که در مطالعههای قبلی دیده شده، تایید میکند. به هرحال، نرخ بالای قطع دارو تا ۸۰ درصد در بالین نگران کننده است. سوالی که در اینجا مطرح است، آنکه آیا کاهش دوز ویسمودگیب میتواند بدون تاثیر بر اثربخشی آن، میزان تحمل بیمار را بالا ببرد، البته تاکنون شواهدی در این زمینه به دست نیامده که آیا دوز کم دارو هم همان تاثیر را دارد یا خیر. در مطالعه STEVIE، سمیتها با وقفههای درمانی یا drug holidays، تا ۸ هفته قابل اغماض بودند. هنوز هیچ شاخصی وجود ندارد که این رویکرد فعالیت دارویی را به خطر اندازد. در حال حاضر، کارآزماییها با برنامههای دوزهای جایگزین در حال انجام هستند که ممکن است تحمل طولانیمدت دارو را بالا ببرد. محقق ارشد این مطالعه متذکر میشود: «در تجربههای بالینی نشان داده شد، بیماران مبتلا به بیماری موضعی پیشرفته ممکن است زودتر از بیماران مبتلا به بیماری متاستاتیک تصمیم بگیرند که مصرف دارو را قطع کنند، حتی اگر دچار عوارض جانبی مشابهی هم شده باشند. در بسیاری از موارد، در تصمیمگیری برای ادامه درمان، مزمن شدن عوارض جانبی خاص از شدت آنها بیشتر موثر است.» وقتی بیماران مبتلا به BCC موضعی پیشرفته شاهد بهبود اکثر ضایعات خود میشوند، نگرانیشان در مورد پیشرفت بیماری کاهش یافته و با دیدن عوارض جانبی، تصمیم به قطع درمان میگیرند، هرچند میدانند که ادامه درمان به نفع آنها است.
مطالعه BOLT با سونیدگیب
BOLT، مطالعهای چند مرکزی و دو سو کور و تصادفی شده بود که در فاز دوم آن، ۲۳۰ بیمار مبتلا به BCC پیشرفته مورد بررسی قرار گرفتند. ۷۹ بیمار روزانه با ۲۰۰ میلیگرم (کمترین دوز موثر) سونیدگیب و ۱۵۱ بیمار روزانه با ۸۰۰ میلیگرم (بیشترین دوز موثر) سونیدگیب درمان شدند تا زمانی که دوباره بیماری پیشرفت کرده یا سمیت غیرقابل تحملی ظاهر میشد. ارزیابیهای تومور، در هفتههای ۵ و ۸ درمان و پس از آن، هر ۸ هفته یک بار، برای ۱۲ ماه اول انجام شد.
۹۱ درصد بیماران در گروه ۲۰۰ میلیگرم دارو و ۷۰ درصد بیماران در گروه ۸۰۰ میلیگرم دارو، به مدت ۴ ماه یا بیشتر تحت درمان قرار داشتند. در آنالیز دادهها مشاهده شد، به ترتیب ۴۷ و ۱۵ درصد بیماران با بیماری موضعی پیشرفته و متاستاتیک در گروه ۲۰۰ میلیگرم دارو، به اهداف اولیه مطالعه و پاسخ به درمان دست یافتند. در مقابل، به ترتیب ۳۵ و ۱۷ درصد بیماران گروه ۸۰۰ میلیگرم دارو، به پاسخ به درمان رسیدند. از سوی دیگر، نرخ کنترل بیماری (پاسخ کامل، پاسخ نسبی و بیماری با ثبات) در گروه ۲۰۰ میلیگرم دارو بیشتر دیده شد. همچنین، بقای بدون بیماری در بیماران با بیماری موضعی پیشرفته در هر دو گروه به دست نیامد (به دلیل مرگ تعدادی از بیماران یا پیشرفت بیماری). این میزان در بیماران مبتلا به بیماری متاستاتیک گروه ۲۰۰ میلیگرمی، ۱/۱۳ ماه و در گروه ۸۰۰ میلیگرمی، ۶/۷ ماه گزارش شد. عوارض جانبی در ۹۵ درصد بیماران دیده شد که شایعترین آنها عبارت بودند از اسپاسمهای عضلانی، آلوپسی، dysgeusia، افزایش کراتینکیناز سرم، خستگی و کاهش وزن.
تعلیق دارو یا کاهش دوز، در ۳۲ درصد بیماران گروه ۲۰۰ میلیگرم دارو و ۶۰ درصد بیماران گروه ۸۰۰ میلیگرم رخ داد. بهطور مشابه، قطع درمان در گروه ۲۰۰ میلیگرمی نسبت به گروه ۸۰۰ میلیگرمی کمتر اتفاق افتاد. محققان در پایان نتیجهگیری میکنند که سونیدگیب ۲۰۰ میلیگرمی میتواند گزینه درمانی امیدبخشی در بیماران مبتلا به BCC پیشرفته باشد.