چرا فیل‌ها سرطان نمی‌گیرند
براساس یافته‌های دو مطالعه مستقل، فیل‌ها نسخه‌های اضافی از یک ژن دارند که علیه سلول‌های تومورال می‌جنگند. این نتایج، دلیل اینکه چرا این حیوانات به ندرت مبتلا به سرطان می‌شوند را توضیح می‌دهند.
اینکه چرا فیل‌ها به سرطان مبتلا نمی‌شوند، معمای معروفی است که در دهه ۱۹۷۰، یک اپیدمیولوژیست انگلیسی آن را مطرح کرد. ریچارد پتو Richard Peto، در آن زمان گفت، در مجموع ارتباط اندکی میان نرخ سرطان و اندازه بدن یا سن حیوانات دیده می‌شود. این موضوع جالب است: سلول‌های بدن بزرگ یا مسن‌تر حیوانات، در مقایسه با انواع کوچک‌تر یا جوانتر، باید به دفعات بسیار بیشتری تقسیم شوند، بنابراین باید با موتاسیون‌های تصادفی بیشتری مواجهه داشته باشند که آنها را در معرض ابتلا به سرطان قرار می‌دهد. پتو معتقد بود شاید یک مکتنیسم بیولوژیکی طبیعی و ذاتی وجود داشته باشد که به موازات مسن شدن و بزرگ شدن سلول‌ها، آنها را از سرطان محافظت می‌کند. حالا می‌توان ادعا کرد، حداقل یک پاسخ برای پارادوکس پتو یافت شده است: فیل‌ها ۲۰ کپی از یک ژن به نام p53 (یا شاید درست‌تر آن باشد که گفته شود TP53) در ژنوم خود دارند، در حالی که انسان‌ها و دیگر پستانداران فقط یکی دارند. این ژن، یک ساپرس کننده شناخته شده تومور است و زمانی که سلول‌ها دچار صدمه DNA می‌شوند، وارد عمل شده و پروتئین‌های مرتبط با p53 را به جلو می‌فرستد تا سلول‌های آسیب‌دیده یا حتی کشته شده را ترمیم کنند. پرده‌برداری از نقش TP53 چندین سال به‌طول انجامید. Joshua Schiffman، انکولوژیست اطفال آمریکایی، ابتدا ۳ سال قبل، در مورد پارادوکس پتو در یک کنفرانس آگاه شد. در این کنفرانس، کارلو مالی Carlo Maley، یک بیولوژیست تکاملی، اظهار کرد وی کپی‌های متعددی را از TP53 در ژنوم فیل آفریقایی یافته است. شیفمن، در زمینه درمان کودکانی تخصص داشت که یکی از دو الل ژن TP53 را نداشتند. همین موضوع، باعث بروز سرطان در آنها می‌شود. زمانی که وی در مورد یافته‌های Maley شنید، خواست بداند آیا فیل‌ها این بینش بیولوژیکی را دارند که بتوانند به بیمارانش کمک کنند یا خیر. وی در همکاری مشترک با مالی، که هنوز در آن زمان نتایج کار تحقیقاتی خود را منتشر نکرده بود، از نگهبانان فیل در باغ وحش شهر Salt Lake خواست مقداری از خون فیل‌ها به آنها بدهند. به این ترتیب، توانست آزمایش کند که پروتئین p53 چگونه در سلول‌های سفید خون پستانداران کار می‌کند. تقریبا در همان زمان، در میانه سال ۲۰۱۲، وینسنت لینچ Vincent Lynch، یک متخصص ژنتیک تکاملی در دانشگاه شیکاگو، در حال آماده کردن سخنرانی خود در زمینه پارادوکس پتو بود و به دنبال مکانیسم‌هایی که آن را توجیه کند. لینچ می‌گوید: «درست پس از آنکه سخنرانی خود را ارایه دادم، ژنوم فیل را برای p53 جستجو کردن و ۲۰ مورد از آنها پیدا شدند.» تیم تحقیقاتی شیفمن و لینچ، حالا، به‌طور جداگانه نتایج یافته‌های خود را منتشر کرده‌اند. نتایج کار شیفمن در JAMA منتشر شده و کار لینچ هم در قالب یک مقاله، در حال حاضر به سایت bioRxiv.org فرستاده شده و تحت بررسی در نشریه eLife است. با استفاده از نتایج اتوپسی‌های باغ وحش در مورد ۳۶ پستاندار، از موش راه‌راه گرفته تا فیل، تیم تحقیقاتی شیفمن هیچ ارتباطی را میان اندازه بدن و نرخ بروز سرطان نیافته است (براساس نتایج آنالیز هزاران مورد مرگ فیل‌های اسیر شده، نزدیک به ۳ درصد فیل‌ها دچار سرطان می‌شوند). محققان دریافتند که فیل‌ها کپی‌های اضافی ار پروتئین p53 تولید می‌کنند و اینکه سلول‌های خونی فیل به‌طور کاملا پیچیده‌ای به صدمات DNA ناشی از رادیاسیون یونیزان حساس هستند. سلول‌های حیوانات در پاسخ به صدمه DNA، آپوپتوزیس سلولی کنترل شده را بسیار بیشتر از سلول‌های انسانی انجام می‌دهند. شیفمن پیشنهاد می‌کند که به جای ترمیم DNA صدمه دیده، سلول‌های صدمه دیده فیل ترجیح می‌دهند خود را از بین ببرند تا به این ترتیب، رشد و نمو تومور در نطفه از بین برود. وی معتقد است: «این توضیح یک راه‌حل درخشان برای پارادوکس پتو است.» تیم تحقیقاتی لینچ، که روی سلول‌های پوستی فیل آسیایی و آفریقایی گرفته شده از باغ وحش سن‌دیگو کار کرده‌اند، به نتایج مشابهی دست یافتند. آنها همچنین کشف کردند که بیش از دوجین از کپی‌های TP53 در دو گونه منقرض شده ماموت‌ها وجود داشته، اما فقط یک کپی در بستگان نزدیک فیل‌ها (manatees و hyraxes) وجود دارد. لینچ فکر می‌کند کپی‌های اضافی که در اجداد آنها نمو داشته، دلیل بزرگ شدن اندازه بدن فیل‌ها بوده است. البته وی معتقد است دیگر مکانیسم‌های بیولوژیکی نیز در این زمینه دخیل هستند. مل گریوز Mel Greaves، بیولوژیست سرطان در موسسه تحقیقات سرطان در لندن، با این موضوع که TP53 نمی‌تواند به تنهایی توجیه کننده مساله باشد، موافق است. وی می‌گوید: «همانطور که حیوانات عظیم‌الجثه، بزرگ‌تر می‌شوند، بیشتر و بیشتر تنبل می‌شوند. بنابراین، متابولیسم آنها کند شده و سرعت تقسیم سلولی آنها نیز کاهش می‌یابد، بنابراین مکانیسم‌های حفاظتی فقط با کار زیاد می‌توانند سرطان را متوقف کنند.» وی می‌افزاید: «اگر فیل‌ها سیگار بکشند و رژیم غذایی ناسالم داشته باشند، چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا آنها واقعا در مقابل سرطان محافظت شده‌اند؟ من شک دارم.»
